Trobalarien garaietik... oraingo txapelketaraino
Santxo Azkarra hil zelarik, Thibault IV. Champagneko Kondea, haren iloba, Thibault I izena harturik 1234an Nafarroako Errege bilakatua, olerkari-trobalaria zen.
Mezena handia ; trobalariak gain-gainetik atsegin zitzaizkion. Dudarik gabe, ederti honen gorapenean parte hartu zuen. Nahiz, Nafarroako Gortearen eta "herri xehearen" arteko arroila zabala izan !...
Alabaina, mende zenbaiten punpea egin beharko da Euskal Herriaren altzoa den probintzia horren historian zehar, bertsulari batzuren izenaren atzemateko.
XIX. mendean, hiru izen agertzen dira : Pudes Zaharra, Albitxuarra eta Juan Etxamendi, "Borddel" izengoitiz ezagutuagoa.
Beste lau bertsularik 1876-1935 garai horretan beren hatza utzi dute : Jokin Naparra, Paulo Yantzi, Etxarte eta Maritorena. 1935 eta 1968 artean, Zabaleta, Arozamena, Nabarte, Perurena eta beste frangok Baztango erreka kurritu dute.
1970-80 urteetan, bertsu saioen bultzatzeko indar berezia egina izan da. Lehenik Paulo Yanci sariarekin eta gero Nafarroako Bertsulari Txapelketari esker, bertsulari gazte bai eta ere zaharrago batzuk beren talenduan konfiantxa hartu dute. Hala nola, Madariaga anaiak, Koxe-Migel eta Koxe-Fermin Argiñarena, Mikel Taberna, Lontxo Aburiza, Manolo Arozena, etab.
Bertsulari, gai-egile, gai-emaile, saio antolatze, lehiaketak eta txapelketak, bertsu eskolak eta baliabide zentroak, Euskal kultur erakundearen datubasean zerrendatuak.
