Pastorala

Xiberoko pastorala kanpoan egiten den euskal antzerki herrikoiaren mota landuena da.

"Les 4 fils d'Aymon" pastorala (1909, Mendikota)
"Les 4 fils d'Aymon" pastorala (1909, Mendikota)

Lehen idazkiak XVIII. mendekoak baldin badira ere, antzezten eta kantatzen den antzerki horren jatorria erdiaroko antzerkietan kokatzen da seguraski.

Joanikot pastorala (Altzai-Altzabeheti-Zunharreta) - Argazkia: Séverine Dabadie
Joanikot pastorala (Altzai-Altzabeheti-Zunharreta) - Argazkia: Séverine Dabadie

1950 urteetik aitzina, Etxahun-Iruri (Pierre Bordaçarre) kantu-egile handiari esker, pastorala erabat berritua izan da, ez itxurari dagokionez baina gaiak Euskal Herriko pertsona historikoen inguruan izan direlako.

Argazkiak
Argazkiak

Pastorala argazkitan

Euskal kultur erakundeak bildutako zonbait argazki-bildumak: Pastorala Mendikotan (1909, 1922) "Joanikot" pastorala (2017), "Jean Pitrau" pastorala (2016), "Gerezien denbora" hiri pastorala (2014), "René Cassin" pastorala (2013), "Ederlezi" pastorala (2013),  "José Mendiague" pastorala (2012),  "Belagileen trajeria" pastorala (2009),  "Xiberoko Jauna" pastorala (2008),  "Aguirre" pastorala (1995), "Harizpe" pastorala (1991).

Baliabideak
Baliabideak

Sü Azia

Sü Azia (Zuberoako ondarearen bilketa eta balorazioa) elkartearen webgunean pastoralen zerrenda atxeman daiteke baita pastoral batzuen testu osoa.

 

Gehiago jakin

Xiberoako pastorala
Zerk egiten du pastorala? Nola idazten eta ematen da pastorala? Nola muntatzen da? Galdera horiek aipatzen dituzten zonbait lekukotasun zati, Xiberoako pastoralaren eragile batzuengandik bilduak, Eleketa ahozko memoriaren bilketaren karietara (Mintzoak.eus ataria).

Pastoralaren historiaz - Jean-Louis Davant
Jean-Louis Davant, Zuberoako euskaltzainaren idazlana Pastoralaren historiaz.

Zuberoako pastoralaren nondik-norakoak - Jean-Louis Davant
Jean Louis Davant-ek berak idatzi René Cassin pastoralari buruzko mintzaldiak eskaini zituen 2013an. Sohütan urte hartan emana izan zen pastoralaren nondik-norakoak hurbiletik ezagutzeko parada ezin hobea.

Pastoral xiberotarra
Pastoralaren inguruko web-erakusketa. "Bilketa" euskal fondoen atarian kokatu atala.

''Ez dut sekula entzun pastoral bat ez zela eder edo gaizki zenik. Sekulan'' - Patrick Quéheille pastoral idazlearen elkarrizketa
Patrick Quéheille (Barkoxe, 1964) Barkoxeko Etxahun kultur elkarteko burua, dantzari, dantza erakasle eta pastoral autore da. Xahakoa pastorala idatzi du Alexis Etchecopar (1924-2005) Attuliren omenez, barkoxtarrek eman dutena 2010eko uztailaren 25ean, 31n eta abuztuaren 8an.

"Pastorala, bi munduen artean" - Pierre Vilar erakaslearen hitzaldia (UPPA)
Ahozkotasunaren eta kultura idatziaren artean, proiektu kolektiboaren eta idazketa izenpetuaren artean, gaur egungo hitzaren eta ohidura historikoaren artean, Zuberoko pastoralak paradoxa edo konparaketa interesgarri anitz biltzen ditu. Bikoiztasun horrek interesatuko gaitu, praktika horren inguruko diziplina-arteko proiektu baten karietara.

Katalina de Erauso eta gaurko pastorala(k): hitzaldia
2016ko apirilaren 14an, Katalina de Erauso eta gaurko pastorala(k) gaiaren inguruko mahai-inguru bat antolatua izan zen Baionako Hiri Barneko mediatekan. Hainbat adituk beren ikusmoldeak eman zituzten karia hortara Luzien Etxezaharretaren galderei erantzunez.