Irri egiteko antzerkia...

Urxula (etxekoanderea) – Gaxuxa (sehia eta aprendiza)

Gaxuxa – Oihu egin dautazu, Andere Urxula?
Urxula – Lauetan!
Gaxuxa – Behin baizik ez dut entzun…
Urxula – Kantuz aritzeko orde, isilik ari bahintz lanean, lehen aldian berean adi hezake ene oihua! Zenbatetan debekatua daunat kantuz aritzea? He? Zenbatetan?
Gaxuxa – Ez naiz xuxen oroit, Andere Urxula.
Urxula – Debekatua daunat, bai ala ez?
Gaxuxa – Bai, baina aspaldi!
Urxula – Zertako ari haiz beraz kantuz?
Gaxuxa – Garbiki erranen dautzut, Andere Urxula… Baxeren egiten ari naizelarik, baxera zerbait eskuetarik lerratzen baldin bazait, kantuz behar dut hasi. Kantuz, nahi ala ez. Amak daut erakatsia…
Urxula – Zertako behar dun kantuz hasi?
Gaxuxa – Zuk ez entzuteko!
Urxula – Nik ez entzuteko? Zer erran nahi dun?
Gaxuxa – Eta bai… Baxera hausten… Nahiago dut ez dezazun entzun. Eta zuretzat ere, hobe…
Urxula – Ha, neska txarra ez bertzea! Kantuz ari haizen aldi guziz beraz, baso edo azita bat badun hautsirik ?
Gaxuxa – Gehienetan bai! Bainan ez naiz gehiago kantuz ariko. Hitzemaiten dautzut.
Urxula – Hobe dun hire onetan! Ez dinat jakin nahi ere gaur zer hautsi dautanan…
Gaxuxa – Arrazoin duzu, Andere Urxula. (Ahapetik eta eskua mugituz). Beharrik ez dakiela!

Bi jokalari: Manana (arraultzeak saltzen dituen emaztea), Joanes (arraultze eroslea).
Manana bere zare eta saskien artetik oihuka:

Manana. – Arraultzeak fresko-freskoak! Zatozte hunat jaun-andereak! Huna arraultze finak! Arraultze paregabeak… (Jaun bat hurbiltzen zaio).
Joanes. – Oilo-arraultzeak dituzu aments?
Manana. – Preseski gizon maitea! Oilar-arraultze guziak atzo salduak ditut. (Irri egiten du).
Joanes. – Plazer dut hain alegera baitzira…
Manana. – Bai eta nik ere trufaketa hain ontsa hartzen duzulakotz… Horiek hola, zonbat arraultze behar dituzu?
Joanes. – Bi dozena ez badira segurik sobera kario…
Manana. – Frango merke dira… Peyrehorade-ko merkaturik ari gira gu hemen: dozena hamar liberetan omen zen Peyrehorade-ko merkatuan…
Joanes. – Bai, han omen eta hemen segur… Ez dautzut hainbertze emanen, debrua ez baduzu!
Manana. – Zer zinituzke ala, kitorik nahi?
Joanes. – Gogotik emaiten bazinauzkit!
Manana. – Beha-zazue gizon honen kopetari!
Joanes. – Joko parte, hamar libera handixko zait… Ez dut gero loterian moltsarik gizendu nik, prezio horren onartzeko…
Manana. – Nik ere ez, urririk uzteko… (Gizonak urruntzerat egiten duneneko). Halere iduri baituzu gizon serios behar bezelako norbait, alo…, dozena utziko dautzut bederatzi eta berrogeita hamar liberetan…
Joanes. – Hau emazteki judua! Manana. – Zer? Libera erdia kentzen dautzut eta oraino zureak handiago?
Joanes. – Aise ttipituko duzu prezioa behin aski emendatuz geroz!
Manana. – Zeruko Ama Ona! Zer behar dugun aditu, gure borondate onaren sari! Ez zinituzke araiz arraultze eder hauek bederatzi liberetan nahi?
Joanes. – Ja, ja! Hazparneko merkatuan ez dute arraultzeek hoinbertze egin, hurbiltzekorik ere…
Manana. – Bego Hazparne den tokian… Hemen Baionan gira… Bederatzi libera erran dut: ez dut sos bat barkatuko!
Joanes. – Ez eta Jainko maiteak ere zuri jujatuko zaituenean…
Manana. – Ontsa dakizu zuk, Jainkoaren jujamendu berri! Ez duzu aditu artoa zoin kario den, ez duzu aditu treina-sariak nola goititu dituzten, ez aditu nola zergak eta tatsak ezarri dauzkuten? Arraultzeak kario zaizkitzula?! Gaineratekoak merke ote dira? Otoi ez eni erran zozokeriarik… Bederatzi libera erran dut: ez dautzut sos bat aterako…
Joanes. – Ez eta nik ere arraultze bat… Bertzaldi bat arte… Egizu merkatu Manana! (Urruntzerat doa).
Manana. – Hep! Jauna! Norat zoazkit hola?
Joanes. – Bertze nunbait ba ahal da prezio hoberik!
Manana. – Hau gizon sentikorra! Zaude istant bat… Ori, ez baitut egun oraino deus saldu, estrena-sari, zortzi libera eta erditan uzten dautzut dozena… Bazaitzu?
Joanes. – Oraiko huntan kanore zerbait badu zure prezioak!
Manana. – (Erhia ezpainetan). Jainkoaz ez otoi nehori erran eros-prezioan saldu dautzutala!
Joanes. – Zaude deskantsuan, ez dut gezur erraiteko usaiarik!