Toberen ohituraren oroitzapena ahozko memorian

Tobera-munstra deitu herri antzerki moten bidez, gizarteak herritar baten portaera salatzen zuen. Zigor kolektibo hori Europa guzian hedatua izan da, "charivari", "cencerrada", "rough music", Euskal Herrian ere karrusa, galarrotsak, zintzarrotsak, toberak edo kabalkadak izenekin.
Forma zahar horretan iraun zuen 1937 arte.

Irisarriko toberak Baxenabarreko famatuenetarikoak izan dira. Denbora guti barne, tobera frango antolatu ziren: 1883an, 1914an, 1921ean, 1928an eta 1937an. 2012an egin ziren ere. 2025ean berriz emanak izanen dira.
Joan den azaroaren 15ean, "Eleketa, Iholdi-Oztibarreko ahozko oroimenak" erakusketaren karietara, gai hortaz elkarrizketatu ziren hiru herritarren lekukotasun zatiak aurkeztu zituen Terexa Lekumberri etnologoak. 

Eleketa bilketaren karietara beti beste lekuko batzuek aipatu zituzten ere frango zalapartasuak izan ziren 1974ko Iholdiko toberak .

Lekukotasun guzti horiek zintzilikatu ditugu Mintzoak.eus atarian.

Gehiago jakin

• Toberak Irisarrin (1928an eta 1937an) - Mintzoak.eus (azpitituluekin)
• Iholdiko toberak (1908 eta 1974) - Mintzoak.eus (azpitituluekin)
• 1974ko Iholdiko toberen testua
• Toberak Ipar Euskal Herrian